Fascinatie is de sleutel tot kwaliteit

Mijn keuze voor het orgel English text Nederlandse tekst

22 februari 2013, 9 september 2014

Sinds mijn ouders in 1961 in Alphen aan den Rijn kwamen wonen, was de Sint-Bonifatiuskerk aldaar een centraal punt in hun leven, en later in dat van ons. Als gelovig Rooms-Katholiek kwamen we elke week in de kerk en mijn vader vervulde er verschillende functies. In deze kerk deed ik als jongen een heel scala aan indrukken op en dit had een grote invloed op mijn leven.

Zoals andere ouders hun kinderen stimuleerden een sport te kiezen, deden mijn ouders dat met muziek. Aan sport hebben zowel mijn ouders als ik een broertje dood. Toen ik in de vierde klas van de lagere school zat, ging ik naar Algemene Muzikale Vorming (AMV) van de plaatselijke gemeentelijke muziekschool. Ik heb daar twee jaar de beginselen van de muziek gehad, compleet met het bespelen van de daarvoor typische Orff-instrumenten. Terwijl de meeste kinderen naast het tweede jaar AMV eerst een jaar blokfluitles kregen, kreeg ik de kans direct een ander instrument te kiezen. Dat had wel iets met talent of capaciteiten te maken.

Ik was niet beslist een muziekliefhebber, wel wist ik dat ik niks moest hebben van populaire muziek. Hoe mijn vader erbij kwam vraag ik me eigenlijk af, zeker sinds hij in 2008 is overleden, maar hij luisterde veel naar klassieke muziek. Volgens zijn broer Theo is ook dat weer terug te voeren op het feit dat mijn vader zich aan alles in de kerk laafde, zeker ook muziek en liturgie. Op een of andere manier had ik drie favoriete instrumenten, zonder daarvoor al iets als fascinatie te voelen: accordeon, trompet en orgel. Ik mocht van mijn ouders zo'n instrument kiezen om te leren bespelen.

Het werd het orgel. Ik herinner me dat ik tijdens de mis droog zat mee te spelen op de plank waar je je boekje kwijt kon. Organist Barend van Triest was een goede bekende en ik hielp wel eens met registreren (al moet dit toch later zijn geweest). We hadden thuis enkele orgelplaten: Feike Asma op het orgel van de Oude Kerk in Amsterdam (ja, wij ook!), de orgelconcerten van Händel en Lionel Rogg die Bach speelde op het Metzler-orgel van de Klosterkirche in Muri.

Waarschijnlijk hebben ook de indrukken van orgels in kerken die we op vakantie bezochten meegespeeld. Met name heb ik een merkwaardig vroeg soort 'aha-erlebnis' als ik een orgel zacht mystiek galmend hoor klinken via de geluidsinstallatie van een voor bezoek opengestelde kerk. Hetzelfde geldt voor de mystieke klanken van het orgel dat de Maastreechter Staar begeleidde, een opname die mijn vader afspeelde om het verblijf van de kerkgangers die in de propvolle pikdonkere Bonifatiuskerk wachtten tot de Kerstnachtmis begon, van een sfeervol kader te voorzien.

Uiteindelijk zou mijn fascinatie mij veel meer brengen dan orgelspelen alleen: ook de instrumenten en hun techniek, en trouwens ook de gebouwen waarin ze staan, gingen mij sterk interesseren. Ik vertel er graag over!

> Volgende pagina:   Mijn opleiding tot organist

Het zicht op de Bonifatiuskerk in Alphen aan den Rijn vanaf de orgeltribune

Het zicht op het fraaie interieur van de Sint-Bonifatiuskerk in Alphen aan den Rijn vanaf de orgeltribune. Deze neogotische kerk was allesbepalend in mijn leven, ik kwam er vanaf mijn eerste levensdag bijna wekelijks en op deze plek ben ik 26 jaar organist geweest. Foto 6 juni 2004 tijdens mijn vijfentwintigjarig jubileum. Het koor stond doorgaans in het rechtertransept, niet op het priesterkoor zoals hier.

Met vriendelijke groeten,
Rens Swart